Konopie siewne – zapomniana roślina przeszłości i nadzieja przyszłości

Konopie siewne (włókniste) to roślina o wielkim potencjale i szerokich możliwościach. Niegdyś były one powszechnie uprawiane, stanowiąc niemalże podstawę polskiego rolnictwa oraz wielu gałęzi przemysłu. Uważa się, iż konopie siewne są roślinami przyjaznymi dla środowiska, ponieważ w uprawie nie wymagają stosowania pestycydów. Słowianie wykorzystywali tę roślinę w lecznictwie, robiąc maści, odwary, nalewki oraz oleje z konopi. Dlaczego zaniechano uprawy konopi siewnych? Czy mają one szansę powrócić do łask? Na te i wiele innych pytań postaram się odpowiedzieć w tym artykule.

---

SPIS TREŚCI:

1. Krótka historia o konopiach włóknistych
2. Dlaczego konopie zostały zapomniane?
3. Cała prawda o konopiach włóknistych
4. Kto może uprawiać konopie włókniste?
5. Konopie siewne powracają do łask
6. Zastosowanie konopi siewnych

---

Krótka historia o konopiach włóknistych

Uważa się, i istnieją na to niezaprzeczalne dowody w literaturze, a także w biblii, że konopie siewne były znane i wykorzystywane przez człowieka od wieków. Nasi przodkowie mieli świadomość, że konopie są źródłem dobroczynnych właściwości. Pierwsze wzmianki na temat tej rośliny pojawiły się w Azji, a dokładniej w chińskim traktacie o rolnictwie z XVI w. p.n.e. Następnie konopie siewne rozprzestrzeniły się na dalsze części świata, trafiając do Europy w XVII w. Wtedy to zauważalny był największy rozwój uprawy konopi, które stanowiły istotne źródło potrzebnego w tamtym czasie włókna. Polska również ma swój historyczny wkład w uprawę tej rośliny. Konopie były wykorzystywane w przemyśle budowlanym, celulozowym, tkackim, powroźniczym czy modelarskim. Włókno, które było głównym surowcem w uprawie konopi stanowiło podstawę w produkcji ubrań, papieru, żagli, sieci rybackich, uszczelniaczy. Nasiona natomiast wykorzystywano jako źródło wysokobiałkowego pożywienia. Kwiat z konopi znajdował zastosowanie w ceremoniach i obrzędach oraz jako używka relaksująca i lekarstwo.

---

Dlaczego konopie zostały zapomniane?

Wydaje się to być wręcz niemożliwe, że tak drogocenna roślina jak konopie siewne zostały zapomniane i wyparte przez inne surowce. Jednak tak się stało, pytanie – dlaczego ? Jest kilka przyczyn. Jedną z nich jest wyparcie włókna naturalnego przez wyroby ze sztucznego tworzywa. Jednak podstawową przyczyną było rozpowszechnianie złej opinii na temat tej rośliny i porównywanie jej do konopi indyjskich posiadających właściwości narkotyzujące. Prawdą jest, że konopie indyjskie mają wysoką zawartość substancji psychoaktywnych, ale nie należy ich mylić z konopiami włóknistymi. To zupełnie dwie różne rośliny. Jednak błędna opinia na temat konopi siewnych spowodowała, iż polskie rolnictwo całkowicie odcięło się od tej niezwykle wartościowej rośliny, a tym samym społeczeństwo z obawy na „hasło: konopie” zaczęło odwracać się w drugą stronę.

Cała prawda o konopiach włóknistych

Świadomość społeczna i szeroki dostęp do informacji powoli rozwiewają wątpliwości dotyczące tej rośliny i na nowo pozwalają odkryć prawdę o jej wielkim potencjale. Nie jest prosto uprawiać konopie w Polsce i nie każdy może się podjąć uprawy. Odmiany, które można siać również są odpowiednio wyselekcjonowane.

Zgodnie z ustawą o przeciwdziałaniu narkomani konopie dzielone są na konopie włókniste oraz ziele konopi innych niż włókniste (tzw. konopie haszyszowe czy marihuana).

Kto może uprawiać konopie włókniste?

W naszym kraju zabronione jest uprawianie konopi innych niż włókniste, tzn. zawierających ponad 0,2% wartości THC (zgodnie z ustawą o przeciwdziałaniu narkomanii THC jest substancją psychotropową o wysokim stopniu ryzyka uzależnienia). Droga jaką należy pokonać zanim zacznie się uprawiać konopie włókniste nie jest prosta, ale jak najbardziej możliwa do pokonania. Konopi nie można uprawiać „tak po prostu” – bez względu na areał. Nawet jedna roślina musi mieć pozwolenie, o które należy wystąpić do odpowiednich organów państwowych.

Konopie siewne powracają do łask

W ostatnim czasie coraz więcej zaczyna mówić się o konopiach. Warto ponownie spojrzeć na dobroczynne zastosowanie konopi, tak jak to było niegdyś, gdy bała to roślina codziennego użytku. Tak też się dzieje. Potencjał tej rośliny jest na nowo odkrywany i budzi coraz częstszy przedmiot zainteresowania.

Dostrzega się ogromne możliwości płynące z uprawy oraz przetwarzania konopi włóknistych począwszy od przemysłu budowlanego, poprzez energetyczny, samochodowy, lotniczy, kosmetyczny, spożywczy, a kończąc na farmaceutycznym.

Pewnie to nie wszystkie zastosowania tej wspaniałej rośliny. Coraz więcej mówi się o proekologicznym podejściu do upraw, co może pomóc tej dobroczynnej dla środowiska roślinie w rozwinięciu swojej kariery, ponieważ uważa się, iż konopie siewne pochłaniają CO2. Zaczynamy na szczęście doświadczać wielkiego odrodzenia tej niesłusznie oskarżonej i dyskryminowanej rośliny.

Zastosowanie konopi siewnych

W dzisiejszych czasach na świecie konopie znajdują tysiące zastosowań. Jeśli chodzi o nasz kraj, to tutaj również konopie mają coraz więcej zastosowań. Jak już zostało wspomniane wcześniej, konopie wykorzystywane są obecnie w wielu gałęziach przemysłu. W przemyśle spożywczym, stanowią źródło wartościowej żywności, przyczyniając się do budowania naszego zdrowia.

Żywność wytwarzana z nasion konopi jest bogata w wiele składników odżywczych, takich jak: pełnowartościowe białko roślinne, nienasycone kwasy tłuszczowe, błonnik oraz całe spektrum witamin oraz mikro i makro elementów.

Warto zaznaczyć, że produkty konopne są bardzo dobrze przyswajane przez nasz organizm. Są one źródłem energii i powinny stanowić uzupełnienie każdej racjonalnej diety. Produkty spożywcze wytworzone z nasion konopi nie zawierają substancji odurzających – nie stanowią zagrożenia uzależnieniem. Mogą je bezpiecznie spożywać dzieci oraz kobiety w ciąży. Ze względu na dużą zawartość dobrze przyswajalnego białka zalecane są sportowcom, weganom oraz wegetarianom.

---

Z nasion konopi siewnych wytwarzane są
następujące produkty:

---

Przeczytaj więcej na temat: Zastosowanie konopi siewnych w przemyśle spożywczym.

---

Konopie siewne mają ogromne znaczenie gospodarcze i wykorzystywane są obecnie jako roślina włóknista, oleista, wysokobiałkowa, a rozwoju rolnictwa i ochrony środowiska. Produkty konopne, zwłaszcza odzież nie są dostępne w typowych sklepach z tekstyliami, a te dostępne na rynku są dosyć drogie. Dzieje się tak dlatego, że nadal zbyt mało jest upraw tej rośliny, a co za tym idzie zbyt mało surowca. Na szczęście ciągła tendencja wzrostowa zainteresowaniem i odradzanie się konopi włóknistych jest nadzieją przyszłości na zwiększenie dostępności tego i innego typu wyrobów konopnych.

ŹRÓDŁA:

• Iwona Świechowska, art. Konopie roślina przeklęta czy zapomniana, Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie Oddział w Poznaniu CENTRUM DORADZTWA ROLNICZEGO W BRWINOWIE, ODDZIAŁ W POZNANIU, Instytut Ochrony Roślin, Poznań 2019 rok.
• Ryszard Kaniewski, Janusz Jankowiak, Karolina Zajączek, Len i konopie w profilaktyce i lecznictwie, Zakład Hodowli i Agrotechniki Roślin Włóknistych i Energetycznych, Instytut Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich w Poznaniu, Borgis Post Fitoter 2020.
• Halina Gambuś, Dorota Litwinek, Renata Sabat, Anna Wywrocka-Gurgul, Katarzyna Szary-Sworst, Jakub Baczyński, Skład chemiczny i walory prozdrowotne nasion, oleju i mąki z konopi siewnych (Cannabis sativa L.), Katedra Technologii Węglowodanów, Wydział Technologii Żywności, Uniwersytet Rolniczy im. H. Kołłątaja w Krakowie.

---